PULLSE
Het ontwerpen van leermaterialen vanuit een perspectiefgerichte benadering
Het Europese Erasmus+ project ‘PULLSE’ (2023-2024) heeft de ambitie om kwalitatief hoogstaand onderwijs te realiseren in basis- en middelbare scholen door middel van perspectiefgerichte onderwijs, wat een multidisciplinaire benadering van de werkelijkheid impliceert die leerlingen stimuleert om diep na te denken op een systemisch niveau. Daarom hebben we onderwijstools ontwikkeld, die de leraar benaderen als een professional en die vrij toegankelijk zijn.
Om dit doel te bereiken, zijn we een partnerschap aangegaan tussen het onderzoekscentrum ‘Art of Teaching’ van UCLL (België), de ICLON-afdeling van de Universiteit Leiden (Nederland) en de Fondazione Hallgarten-Franchette Centro Studi Villa Montesca (Italië).
De samenwerking tussen deze partner heeft geleid tot de ontwikkeling van een aantal voorbeeld-leermaterialen met een sterke focus op (domeinspecifieke) inhouden, vanuit een perspectiefgerichte benadering, met het oog op het bestuderen van complexe en multidisciplinaire kwesties.
Een curriculum in 20 perspectieven
Perspectiefgericht onderwijs en hele taak eerst-principe
Perspectieven zijn manieren van kijken, denken en omgaan met de wereld. In de perspectiefgerichte benadering worden zulke algemene inzichten uit een vakgebied gebruikt om richting te geven aan de kennisontwikkeling van leerlingen. Op basis van curriculumonderzoek hebben we bij het ICLON 20 perspectieven gedefinieerd die het hele curriculum van het basis- en voortgezet onderwijs dekken. Vooral bij het gebruik van meer authentieke taken in het onderwijs (het zogenaamde hele-taak-eerst principe), bieden perspectieven een waardevol hulpmiddel omdat de domeinspecifieke vragen de authentieke taak koppelen aan relevante concepten uit de schoolvakken.
Vakgericht leren
Subject-based learning – oftewel vakgericht leren – betreft schoolvakken die op Europese scholen worden onderwezen. Elk schoolvak biedt ons een perspectief op de wereld. Deze onderdeel focust op leermaterialen die domeinspecifiek denken bevorderen vanuit een rijke inhoud en sobere vorm.
Wiskunde – Meetkunde
Lesmateriaal
Themagebaseerd leren
Een onderwerp benaderen vanuit meerdere perspectieven wekt verwondering en nieuwsgierigheid op. Perspectieven helpen leerlingen om vragen te formuleren waarmee ze een onderwerp verder kunnen onderzoeken. Zo leren leerlingen met perspectieven hun wereld te ontdekken en vergroten.
Kan ik op water wandelen?
Lesmateriaal
Service-based learning (of service-learning of service leren) is een onderwijsbenadering die leerdoelen combineert met gemeenschapsdienst. Leerlingen nemen deel aan georganiseerde maatschappelijke activiteiten die inspelen op lokale behoeften, terwijl ze hun academische vaardigheden, gevoel van burgerlijke verantwoordelijkheid en betrokkenheid bij de gemeenschap ontwikkelen.
Kikkers
Lesmateriaal
Kritisch denken
Kritisch denken (Critical thinking, CT) is een belangrijke vaardigheid die wereldwijd erkend wordt in het onderwijs en die reflectieve en beredeneerde besluitvorming inhoudt. CT omvat het analyseren, evalueren en synthetiseren van informatie om gefundeerde oordelen te vormen, wat cruciaal is bij het navigeren door de huidige overvloed aan fake news en alternatieve waarheden. Terwijl sommigen een brede CT-benadering hanteren, pleiten wij voor het gebruik van domeinspecifiek redeneren met behulp van meerdere perspectieven die voortkomen uit georganiseerde domeinspecifieke kennis. In dit PULLSE project hebben we leermateriaal ontworpen waarin leerlingen perspectieven gebruiken om uitdagende en complexe taken uit het echte leven aan te pakken. In het proces van het vinden, analyseren en gebruiken van informatie (CT), worden leerlingen gevraagd om perspectieven te gebruiken die domeinspecifieke denkpatronen zijn zoals biologisch of historisch denken die helpen om waarheid en logica te onderscheiden.